Cantarmos na nosa lingua é un xeito de vivila, de gozarmos dela, de celebrala. Mais a lingua tamén nos axuda a conectar de xeito directo co que nos di a canción. O dúo de Cristian Leggiero & Paty Lesta rende unha homenaxe e fai divulgación da nosa fala, a través da música tradicional galega en clave de Jazz.

Porque a música en galego tamén é fundamental, tanto para vivirmos a lingua de maneira normalizada como para achegarse ao galego e botarse a falar cantando. Ou recitando. É o caso da autora homenaxeada este ano 2024 pola Real Academia da Lingua Galega, Luísa Villalta: unha escritora e violinista que destacou pola forza da súa voz e polo seu compromiso social. Seguindo o seu exemplo, dende Gallaecia Eventos, quixemos apostar no día das Letras Galegas por amosar toda unha fervenza de cancións galegas nas que cadaquén atope propostas que lle presten: deixámoste unha mostra das actuacións. 

Celebra o Día das Letras Galegas con música en directo: Dúo Cristian Leggiero & Paty Lesta

Realizamos unha viaxe ao corazón da música tradicional galega nun proxecto diferente. Grazas ao piano e a voz achegámonos á historia das raíces musicais galegas.

Buscamos novas perspectivas con arranxos musicais que regalan un concepto moito máis moderno da música tradicional, como dos alalás, xotas, cancións tradicionais que non teñen autor, cancións que tratan sobre a emigración e poemas galegos musicados por nós. Neles hai elementos musicais que veñen do jazz.

A palabra en galego introduce cada canción coa súa historia e explicación de por qué se facían. Reflexionamos, mestres disfrutamos, da importancia da nosa lingua como elemento dinamizador dunha cultura integrada no ámbito musical.

Lembraremos cancións tan famosas como o “Alalá das Mariñas” ou “Negra Sombra”.

Artistas

Cristian Leggiero – Director musical, arranxista e pianista

É licenciado en Piano Clásico, Improvisación e Arranxo para Jazz Big Band en Italia. Colaborou con artistas nacionais e internacionais como Bertín Osborne, Juan Valderrama, Deborah ou J. Carter, entre outros…

Ademais, traballou en varias obras de teatro dirixindo a sección musical xunto a Javier Veiga, Marta Hazas ou Touriñan.

Como director musical, púsoxe á fronte do programa de TVG “Malo Será”. E, actualmente, traballa como director musical no programa de TV Canaria “Noutra clave”.

Dirixe e é arreglista de “Gallaecia Big Band, A Big Band de Galicia”, entre outros proxectos musicais.

Paty Lesta – Cantante

Cantante desde hai máis de 25 anos. Formada en canto Lírico, Jazz e Música Moderna. Foi compositora, xunto a Cristian Leggiero da banda sonora da obra teatral Pinocchio que virou no ano 2021 na que tamén participou como actriz e cantante.

Actualmente é cantante de varias formacións nas que abarca diferentes estilos musicais desde o Swing, Dixieland ou Soul pasando pola música tradicional galega. É a voz de “Gallaecia Big Band, A Big Band de Galicia” e, ademais, é actriz en varios proxectos como a obra de teatro, “Cabaré Climático” coa que está de xira por Galicia.

Repertorio

ALALÁ DAS MARIÑAS: destacada peza da música tradicional galega, pertencente ao xénero dos «alalás». Caracterízase por posuír unha profunda expresividade emocional e estrutura libre. Coa súa lírica, que evoca a rexión costeira da Mariña en Galicia, é capaz de transmitir sentimentos de nostalxia, amor e unha profunda conexión coa natureza, elementos crave na música tradicional galega. A canción reflicte a saudade, unha melancolía intensa por algo ou alguén ausente, a través da súa poesía e melodía.

Este alalá simboliza non só a identidade e herdanza cultural de Galicia, senón que tamén influíu na música celta doutras rexións como Irlanda e Escocia. A súa universalidade e a capacidade de conectar emotivamente cun amplo espectro de audiencias demostra o poder da tradición musical galega para unir ás persoas a través de experiencias humanas compartidas.

NEGRA SOMBRA: é un dos poemas máis emblemáticos da literatura galega, frecuentemente asociada co Día das Letras Galegas pola súa profunda expresión da identidade e o sentir galegos. Atribuído a Rosalía de Castro, este poema forma parte da obra «Cantares Gallegos» e destaca pola súa intensidade emocional e simbolismo, sendo un himno non oficial de Galicia que encapsula o sentimento de «morriña».

A canción aborda temas de dor, perda e a omnipresencia dunha sombra escura, metaforicamente representando o sufrimento e a angustia, aspectos a miúdo explorados na música tradicional galega.

RAPAZA SE VAS ARARE: Na literatura e música tradicional galega, é frecuente atopar obras que celebran, critican ou narran aspectos da vida cotiá, os labores do campo, as relacións persoais e a conexión coa natureza, todo iso desde unha perspectiva que resalta tanto o amor pola terra como a melancolía ou saudade polo que se perde ou cambia.

Cancións e poemas como «Rapaza se vas arare» serven como vehículos para transmitir valores, tradicións e emocións, desempeñando un papel crucial na conservación da identidade cultural galega.

CAMARIÑAS: unha vibrante homenaxe á rexión de Camariñas; en Galicia, coñecida pola súa beleza natural e o seu tradicional encaixe de palillos. Facemos unha versión de Luar na Lubre, un dos grupos máis recoñecidos da música folk galega. No espectáculo, fusionan a rica herdanza musical de Galicia con influencias contemporáneas, creando sons que son á vez atemporales e novos, un logro destacado dentro da música tradicional. Esta canción destila a esencia de Galicia a través de melodías evocadoras.

BAILADOR: outra xoia da música folk galega, caracterizada por elementos modernos e experimentais, creando un son único que reflicte o dinamismo da cultura galega. É un tributo á danza e ao movemento, evocando as festividades e celebracións galegas onde a música tradicional galega e o baile ocupan un lugar central. A banda logra a través das súas composicións crear unha atmosfera onde o antigo e o novo coexisten harmoniosamente.

OS TEUS OLLOS: tema profundamente emotivo que destaca pola súa capacidade para expresar sentimentos intensos a través da lírica e a melodía, exemplificando a expresividade da música tradicional galega. Trátase de un poema de Manuel Curros Enríquez musicado por José Castro González, Chané, cando ambos vos dous coincidiron na emigración na Habana nos anos noventa do século XIX.

QUEN PUIDERA NAMORALA: das cancións tradicionais galegas máis amadas e coñecidas. Un poema de Álvaro Cunqueiro do seu libro “Cantiga nova que se chama Riveira”, de 1933, escrito baixo o influxo da lírica galaico-portuguesa medieval. Foi musicado por Luis Emilio Batallán en 1975.

RIANXEIRA: é unha canción que entoaban os galegos emigrados en Arxentina en alusión á súa queridísima Virxe de Guadalupe. Xa pasaron case 60 anos dende que se compuxo nas agrupacións de galegos que se formaban en Bos Aires, constatándose como algo máis que un canto a Galicia: é unha homenaxe á súa cultura. É máis que unha canción, é a identidade  dun pobo emigrado, e un símbolo da súa ancestral cultura.

ADIOS RÍOS, ADIOS FONTES: emotivo poema musicalizado que expresa a profunda nostalxia e a dor que conleva o acto de despedirse da terra natal. A letra, orixinalmente escrita en galego por Rosalía de Castro, é un canto á natureza e aos recordos da infancia, así como un queixume pola emigración forzada, tema recorrente na poesçia galega debido á historia de emigración da rexión.

LELA: foi escrita por Castelao para a única obra de teatro da súa ampla produción literaria: «Os vellos non deben namorarse».  «Lela» é unha das protagonistas da peza teatral. A canción foi composta a modo de serenata estudantil compostelá e é cantada por un nostálxico coro de boticarios na representación.

HIMNO GALEGO: Os Pinos, de Eduardo Pondal, non foi só un poema. A música de Pascual Veiga foi máis que unha canción. O Himno, símbolo musical dos galegos, é un canto patriótico que recolle o diálogo dun pobo coa súa natureza. A Nación de Breogán esperta do seu soño nun relato celta que é o mito fundacional de Galicia e da identidade colectiva de todos os galegos.

Por que elixir a música tradicional galega de Gallaecia Eventos para celebrar as Letras Galegas?

Proposta orixinal na que recuperamos a música tradicional galega, fusionando as melodías do piano e a voz do estilo jazz. Os artistas explicarán o por que de cada canción, como é o caso dos cantos de labor, os alalás…

O dúo de Cristian Leggiero & Paty Lesta lembra que a música tradicional galega pode ser un vehículo para a expresión cultural, o diálogo intercultural e a identidade colectiva. Agardamos moito que vos guste.